Za trzy minuty przyszłość

Koszenie.

Chłopcy ścinają trawę przy kaplicy. Wymachują metalowymi maczetami zgiętymi pod kątem czterdziestu pięciu stopni piętnaście centymetrów od czubka. Każde uderzenie w kępki jest zabójcze dla zieleni. Brygada chłopców kosi trawę na misji w godzinę.

Farma.

Tu śmierdzi. Tu mieszkają kozy, krowy, świnie, kaczki, gęsi, kury, koguty. Dzisiaj miejscowy farmer przywiózł dwie tony jedzenia dla krów. Pasza składa się z krowich odchodów i z mączki rybnej z dodatkiem miejscowych przypraw. Chłopcy przez trzy godziny nosili wilgotną papkę do chlewika. W kolorowych miskach na głowach. Najpierw się wytarzali w paszy koloru piaskowego. Doszły mnie słuchy, że niektórzy z nich jedli strawę. A następnie rządkiem, każdy według wielkości bicepsów otrzymywał jedną, dwie bądź trzy łopaty śmierdzącego jedzenia. Do miski, do własnej miski. Bo chłopcy mają własne miski, w których piorą ubrania. I raz w miesiącu noszą paszę do chlewika. Spostrzegam, że niebieska miska jest pęknięta. Ugandyjczycy nie noszą ciężarów przed sobą, po europejsku. Chłopcy zarzucają miskę na głowę, a wcześniej pomagają słabszemu koledze. Chłopcy z CALM ciągle sobie w czymś pomagają. Bracia.

Świniobicie.

Chłopcy zarzynają świnię na żywca. Bez ogłuszania. Jeden trzyma głowę, czterech korpus. I powoli rozdziela ostrym nożem gardło prosiaka, który musi swoje odcierpieć. Jeden z malców zaraz po wypatroszeniu świni chwyta kawałek wątroby, nabija na kijek jak szaszłyk i przysmaża na ogniu. Potem okazuje się, że to była wątroba nieżywej kury, która leżała pod palmą. Chłopcy hodują kury, potem je zabijają, zjadają i skarżą się księdzu Ryśkowi, że im drób pokradli.

Piłka nożna.

Chłopcy grają w piłkę na boso. Nieliczni mają buty. Ich twarda skóra na stopach uderza skórzaną piłkę z siłą niepojętą dla europejskiego dziecka – o skórze delikatnej, wypieszczonej, wypastowanej, wysterylizowanej. Biała skóra europejska to cienki papier. Czarna skóra ugandyjska to pergamin. Niektórzy grają w jednej skarpecie, w jednym kaloszu, trampku.

Akrobacje.

Młodzi Ugandyjczycy z domu w CALM kochają akrobacje. Salto do przodu i do tyłu robią podczas sobotnich porządków tak po prostu. Bez przygotowania, bez zastanowienia, bez pytania. Kilkunastoletni chłopak idzie chodnikiem i robi salto. Po wylądowaniu idzie dalej. Nagle robi salto do tyłu, spada równo na obydwie stopy i dalej uprząta miotłą chodnik z rdzawej ziemi. W domu działa grupa podniebnych akrobatów. Salta do przodu, do tyłu, przewrotki, skoki na oponie, dopracowane figury cyrkowe – to ich specjalność. Sprawne łobuzy. Kiedy robimy wywiad z wychowawcą Josephem, mały jegomość wpełza na rozłożyste drzewo jak wąż.

Opony i oponki.

Chłopcy na misji uczą się robić salta od małego. Opona to trampolina. W ciągu piętnastu minut przyjrzałem się kilkunastu figurom akrobatycznym. Każda z nich rozpoczyna się rozbiegiem i odbiciem jedną lub obiema stopami ze skrawka opony o średnicy półtorej metra. Kończy miękkim lądowaniem na czerwonej ziemi. Co pomiędzy? Wirujące czarne mięśnie i ścięgna.

Zabawy i zabawki.

Siedmiolatek toczy oponę dwoma kijami. Dla większej frajdy wlał do środka wodę z płynem do mycia naczyń, aby się pieniło. Opona jest wielkości siedmiolatka. Chłopcy tłuką kapslami od butelek po ścianach budynków. Jeśli mój kapsel po odbiciu od ściany spadnie obok twojego w mniejszej odległości niż rozstaw palców u mojej ręki, to zabieram twój kapsel. Chłopcy wyginają z drutu różne cuda: samolociki, samochodziki ze skręcającymi kołami, a nawet okulary.

Mycie.

Chłopcy nie lubią się myć, ale nie wszyscy. Niektórzy są myci na siłę przez czterech innych. Śmierdzą brudem, dostają grzybicy skóry na głowie, nie opatrują ran, które ropieją i nie goją się. Im starsi, tym bardziej dbają o higienę osobistą, o ręczne pranie ubrań niebieskim mydełkiem w zimnej wodzie i o porządek w metalowych kuferkach przy łóżkach. Starsi opiekują się młodszymi, mają swój przydział – młodszego braciszka. Umieją go przytulić, pogłaskać i potraktować po ojcowsku.

Twitter