Rajd katyński

Odwiedzili między innymi Grodno, Lidę, Mińsk Białoruski, Lenino, Miednoje, Kursk, Katyń, Charków, Kijów, Berdyczów, Buczacz i Lwów. - Mieliśmy okazję porównać dwa totalitaryzmy. Niemiecki, z którego wojskowej niewoli nie wróciło pięć procent żołnierzy i sowiecki, z którego niewoli wróciło jedynie pięć procent żołnierzy. To była ciekawa lekcja, uderzające porównanie - mówi komandor rajdu, Marek Harasimiuk, historyk i dziennikarz z zawodu.

Inicjatorem pierwszego rajdu i powołania Stowarzyszenia Międzynarodowego Motocyklowego Rajdu Katyńskiego był Wiktor Węgrzyn, dziś członek Kongresu Polonii Amerykańskiej. Choć nikt z jego rodziny nie zginął na "Golgocie Wschodu", od dzieciństwa wiedział o pomordowanych. Węgrzyn, który urodził się w roku wybuchu II wojny światowej, już jako mały chłopiec słyszał rozmowy rodziców i znajomych, którzy o zbrodni mówili w domu niemal na co dzień. To wystarczyło, że z kolegą na domowej drukarence, jako trzynastolatek, powielał informacje o sowieckiej zbrodni. Rozlepiali je na słupach. Niewiele brakowało, a propagowanie historii skończyłoby się aresztowaniem.

Wędrówka Wiktora Węgrzyna na Wschód nie wiodła prosto, ale przez Stany Zjednoczone. W trakcie studiów w Szkole Głównej Planowania i Statystyki wyjechał do USA. Uznał, że ma już dość obecności w zakłamanym kraju. W Stanach Zjednoczonych poznał wielu Polaków, którzy walczyli zarówno przeciwko Niemcom, jak i Sowietom; poznani rodacy byli cudem wyratowani z niemieckiej i sowieckiej niewoli. Bywał na amerykańskich uroczystościach kombatanckich. Również na spotkaniach z księdzem Peszkowskim. I kiedy przyjechał po prawie trzydziestu latach do Polski, zauważył, że wiedza jego rodaków o Katyniu jest skromna. Za duchowym wsparciem kapelana rodzin katyńskich, postanowił z grupą kolegów motocyklistów ruszyć śladem sowieckiej zbrodni na pierwszy rajd w 2001 roku.

Szanują historię

Uczestników rajdu rokrocznie gości w Starej Iwicznej, tuż przy granicy Warszawy, proboszcz Andrzej Kwaśnik. Ksiądz proboszcz jest zarazem kapelanem Oddziału Prewencji Warszawskiej Policji i Warszawskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939. Motocykliści spotykają się u niego dwukrotnie. Raz na ogólnopolskiej Mszy Świętej za zmarłych motocyklistów, drugi - właśnie podczas wyjazdu na rajd.

Ksiądz problematykę Wschodu zna dobrze. Pielgrzymował wielokrotnie na miejsce kaźni polskich policjantów do Miednoje. Rajdowcom udziela gościny, dlatego że: - To są wielcy ludzie, ponieważ szanują i propagują tradycje historyczne - mówi. - I dlatego się tutaj spotykamy przed rajdem.

Na rajd wyjechali podróżnicy w różnym wieku. Niespełna szesnastoletni i prawie siedemdziesięcioletni. Ludzie o różnych profesjach. Różnym doświadczeniu życiowym i wiedzy historycznej. Kilka kobiet, wśród nich korespondentka ukraińskiego radia Tatiana Serwetnyk. Motocykle mają różne, lecz wszystkie wysokiej jakości, marki: BMW, Yamachy, Hondy, Suzuki.

Wytrwali w polskości

W pierwszym rajdzie w 2001 roku jechało blisko pięćdziesiąt osób. Mimo trudnych warunków, nie było większych problemów. W miastach i wsiach spotykali Polaków, którzy z przymusu zostali na Białorusi, w Rosji czy na Ukrainie. Prześladowani. Upokarzani. Dlatego tylko, że byli Polakami. Nie wyparli się swojego pochodzenia. Wytrwali w swojej polskości. Nie zatracili historii. Kultury. Języka. Wiktor Węgrzyn do dziś jest pod wrażeniem spotkania z Polonią w łotewskim Dyneburgu. - Składaliśmy wieniec pod krzyżem upamiętniającym Polaków, którzy odbili miasto Sowietom w 1920 roku i przekazali Łotyszom - opowiada Wiktor Węgrzyn. - Łotysze urządzili nam piękny i wzruszający koncert. A osiadłe tam Polki, wywiezione w 1940 roku na Syberię, śpiewały "łagierne" piosenki. W innym mieście spotkałem Polaka, który dostał pięć lat obozu za śpiewanie piosenki "Płynie Wisła, płynie".

Twitter